Short sea shipping. Betekenis, voordelen & nadelen
Voor industrieën die steunen op een regelmatige toeleveringsketen, zoals de staal-, energie- en maakindustrie, kan short sea shipping een praktische en kostenefficiënte transportmethode zijn. Het ondersteunt stabiele toeleveringsketens tussen kustgebonden productielocaties en distributiehubs, terwijl het ook bijdraagt aan milieudoelstellingen van de Europese Unie door het verminderen van verkeerscongestie en emissies. In dit artikel leggen we uit wat short sea shipping inhoudt en bespreken we de belangrijkste voor- en nadelen binnen het moderne goederenvervoer.
Wat is short sea shipping?
Short sea shipping (SSS) verwijst naar het zeetransport van goederen over relatief korte afstanden. Deze transportmethode wordt gekenmerkt door:
- Transport tussen nabijgelegen kusthavens, meestal binnen hetzelfde continent of dezelfde regio.
- Maritiem vrachtvervoer waarbij geen oceanen worden overgestoken.
- In sommige gevallen omvat de term ook maritiem vrachtvervoer op rivieren en binnenwateren.
- Kleinere schepen dan de vrachtschepen die worden gebruikt in deep-sea shipping.
De term short sea shipping werd geïntroduceerd door de Europese Commissie als onderdeel van het Motorways of the Sea-initiatief. Via dit programma wil de Europese Commissie vrachtvervoer over zee stimuleren, om zo congestie, emissies en milieu-impact te verminderen en tegelijkertijd de efficiëntie van Europese logistieke ketens te verbeteren. De belangrijkste short-sea hubs in de EU zijn de havens van Rotterdam en Antwerpen.
In Nederland heeft de term kustvaart overlap met short-sea shipping. Deze termen verwijzen in de meeste gevallen naar hetzelfde type maritiem vervoer: het transport van goederen tussen havens langs dezelfde kustlijn of binnen één regio.
Voordelen van short sea shipping
Short sea containervervoer heeft meerdere voordelen ten opzichte van weg- en spoorvervoer.
- Short sea shipping veroorzaakt aanzienlijk minder CO₂-uitstoot per ton-kilometer dan wegvervoer en vaak minder dan spoorvervoer. Het ondersteunt daarom de duurzaamheidsdoelen van de EU door de totale klimaatvoetafdruk van logistieke ketens te verlagen.
- Minder congestie. Door grote vrachtvolumes van de weg naar de zee te verplaatsen, vermindert short sea shipping de druk op snelwegen en grensovergangen. Dit leidt tot minder files en minder slijtage van infrastructuur.
- Voor middelgrote afstanden en hoge volumes biedt short sea vrachttransport lagere kosten per eenheid dan weg- of spoorvervoer, vooral voor bulkgoederen en containers.
- Betere connectiviteit. Short sea-routes kunnen industriële regio’s, havens en eilanden efficiënt verbinden, waardoor gebieden zonder spoorverbinding beter bereikbaar worden en de afhankelijkheid van lange wegcorridors afneemt.
- Veilig en betrouwbaar. Zeetransport is veiliger dan andere transportmethoden en wordt minder beïnvloed door verkeersdrukte, ongevallen of weersomstandigheden. Dit zorgt voor voorspelbare levertijden.
Maritiem vervoer heeft van alle goederentransportmethoden de laagste gCO₂-uitstoot per tkm.
Nadelen van short sea shipping
- Langere doorlooptijden. Zeetransport is over het algemeen trager dan weg- of spoorvervoer, vooral op korte afstanden waarbij laden, lossen en havenafhandeling soms langer duren dan de daadwerkelijke vaartijd. Daardoor is SSS minder geschikt voor tijdkritische of bederfelijke goederen.
- Complexe logistiek en overslag. Short sea shipping vereist vaak intermodale overslag. Goederen moeten worden overgeladen tussen schip, vrachtwagen of trein. Dit vraagt extra coördinatie en planning, en kan bijkomende kosten en vertragingen in havens met zich meebrengen.
- Administratieve en wettelijke barrières. Hoewel de EU een “maritieme vervoersruimte zonder barrières” nastreeft, zijn douaneprocedures, documentatie en havenformaliteiten vaak nog steeds complexer en tijdrovender dan bij binnenlands landtransport.
- Hogere vaste kosten bij kleine volumes. Voor bedrijven die kleine of onregelmatige hoeveelheden vervoeren, kan SSS minder rendabel zijn door vaste haven- en overslagkosten die niet meeschalen met het volume.
Geschikte soorten lading
Gezien de voor- en nadelen zijn de volgende soorten lading geschikt voor short sea shipping:
- Short sea shipping verwerkt efficiënt containergoederen zoals consumentengoederen, elektronica en industriële componenten. Containers zijn gemakkelijk over te slaan tussen schip, vrachtwagen en trein, ideaal voor intermodale ketens.
- Droge bulk (graan, kolen, cement, meststoffen, mineralen) en vloeibare bulk (olieproducten, chemicaliën, biobrandstoffen) zijn geschikt voor SSS-routes die industriële havens bedienen. Deze ladingen profiteren van schaalvoordelen en regelmatige feederdiensten.
- Roll-on/Roll-off (Ro-Ro) lading. Voertuigen, trailers en zwaar materieel kunnen worden vervoerd op Ro-Ro-schepen. Dit is gebruikelijk op short sea-corridors zoals de Noordzee en de Baltische Zee.
- Projectlading en breakbulk. Short sea-schepen kunnen grote of zware projectlading vervoeren, zoals windturbineonderdelen, constructiematerieel of stalen structuren, vooral tussen gespecialiseerde havens met geschikte kranen en kades.
- Bederfelijke of temperatuurgecontroleerde goederen. Hoewel trager dan wegtransport, kan SSS gekoelde goederen (zoals voedsel, dranken, farmaceutica) efficiënt vervoeren met reefercontainers of Ro-Ro-eenheden, zeker wanneer geïntegreerd in een cold chain.
- Industriële grondstoffen en halffabricaten. Industrieën die nabij havens zijn gevestigd (staal, chemie, bouw, energie) gebruiken SSS om hun ketens van grondstoffen of halffabricaten tussen kustlocaties stabiel te houden.
Onze oplossingen voor short sea containervervoer
Hoefon Security Seals is een ISO 9001-gecertificeerde leverancier van security seals en transportmonitoringsapparatuur. Voor het verzegelen en beveiligen van zeecontainers raden wij onze volgens ISO 17712:2013 gecertificeerde bolt seals en cable security seals aan. Ons assortiment schade-indicatoren en monitoringapparaten bestaan uit onder andere tilt indicators, temperatuurloggers en vochtloggers, ontworpen om veilig en traceerbaar transport in de gehele supply chain te ondersteunen.
Neem gerust contact met ons op voor meer informatie of advies op maat over onze beveiligings- en monitoroplossingen.
Niels Pas
CEO Hoefon Security Seals
Niels Pas is sinds 2017 CEO van Hoefon Security Seals. Hij heeft uitgebreide internationale ervaring en spreekt 4 talen op professioneel niveau.
